Maide.az

KUBMETRİ 100 MANATA SATILAN HAVAYI QAZ...

07 Noyabr 2016 02:00
İqtisadiyyat

Azadliq.info saytında dərc edilən «İlham Əliyevin dövründə qazın qiyməti 10 dəfəyə qədər artıb» sərlövhəli məqalədə Milli Şura sədri, tarixçi-professor Cəmil Həsənlinin düşüncələrinə yer verilib.

C.Həsənli yazır ki, Azərbaycan hökuməti müxtəlif bəhanələrlə əhaliyə satılan mavi yanacağın qiymətini artırmaq istəyir: «Artıq bu fikir Milli Məclisin iclasında da səsləndirilib. Orada deputatlar öz təşəbbüsləri ilə belə məsələləri qaldırmırlar. Bir qayda olaraq, bu göstərişlər yuxarıdan gəlir. İlham Əliyevin hakimiyyətdə olduğu 13 il ərzində qazın qiyməti 10 dəfəyə qədər artıb».

C.Həsənli vurğulayır ki, təklif müəllifləri bu bahalaşma niyyətini inkişaf etmiş ölkələrdə enerjidaşıyıcıların qiymətinin yüksək olması, qaz hasilatının maya dəyərinin baha başa gəlməsi ilə izah etməyə çalışırlar. Yazıda bu izahlar əsassız sayılır: «Bu dəlillərin heç birinin iqtisadi və sosial əsası yoxdur. Bəli, Avropada, inkişaf etmiş ölkələrdə qaz baha ola bilər. Lakin kiçik istisnalarla, onlar qazı idxal edirlər, satın alırlar. Mavi yanacağın bu ölkələrə nəql edilmə xərci də onun hasilat və emal xərclərinə əlavə edilir. Biz ki, nəql etmə xərcləri çəkmədən öz qazımızı istehlak edirik».

Yazıda deyilir ki, qazın qiymətini inkişaf etmiş ölkələrlə müqayisə edən hökumət rəsmiləri nədənsə həmin ölkələrdə maaş və pensiyaların miqdarını xatırlamağı unudur: «Axı, inkişaf etmiş ölkələrdə müəllim 100-150 avro yox, 4-5 min avro aylıq məvacib alır. Burada təbii bir sual yaranır: müəllimə, həkimə, büdcə təşkilatlarında çalışanlara 200-300 manat əməkhaqqı, 1.4 milyon təqaüd alan yaşlı əhaliyə… orta hesabla 189.6 manat pensiya verən bir hökumətin qazın qiymətini artırmağa haqqı varmı?».

C.Həsənli qaz hasilatında maya dəyərinin yüksək olması ilə bağlı dəlilləri də əsassız adlandırır: «Birincisi, beynəlxalq şirkətlərlə imzalanmış müqaviləyə görə, səmt qazı Azərbaycan tərəfə havayı verilir. Havayı aldığı qazın hər 1000 kubmetrini Azərbaycan hökuməti erməni kilsələrinə havayı, ölkə vətəndaşlarına isə 100 manata satır. 2008-ci il seçkilərindən sonra, ikinci dönəm prezidentliyə başlayan cənab İlham Əliyev qazın qiymətini 47.2 manatdan 100 manata qaldırdı».