Maide.az

Polisin mənzilə icazəsiz girmə yetkisi artırıla bilər

26 Yanvar 2016 02:00
Ölkə

«Polis haqqında» qanuna dəyişiklik və əlavələr nəzərdə tutulur. Onlardan biri də qanunun 24-cü maddəsinin 2-ci hissəsinə nəzərdə tutulan əlavələrdir.

Sözügedən maddədə polis əməkdaşının mənzil toxunulmazlığı hüququnu məhdudlaşdırmasından söhbət gedir. Qüvvədə olan qanunda polis yalnız bu hallarda vətəndaşla razılaşdırmadan onun mənzilinə daxil ola bilər:

1) Mənzildə şəxsiyyət əleyhinə ağır cinayətin və ya xüsusi təhlükəli dövləti cinayətin törədilməsi;

2) Cinayət törədən, həbsdən qaçan şəxsin həmin mənzildə gizlənilməsi;

3) Cinayət törətmiş şəxsin bilavasitə «isti izlərlə» təqib edilməsi;

4) Mənzildə insan meyitinin olması;

5) Mənzildə insan həyatı və ya sağlamlığı üçün real təhlükənin olması. Habelə Azərbaycan qanunvericiliyinə əsasən, cinayət məsuliyyətinə səbəb ola bilən əxlaqsız hərəkətlərin edilməsi.

İndi daha iki şərtin əlavəsindən söhbət gedir:

Şəxsiyyət əleyhinə cinayətin törədilməsi və ya həmin cinayətin törədilməsinə hazırlığın aparılmasına dəlalət edən əşya və sənədlərin yaşayış yerində gizlədilməsi;

Dövlət hakimiyyəti əleyhinə cinayətin törədilməsinə, həmin cinayətin törədilməsinə hazırlığın aparılmasına dəlalət edən əşya və sənədlərin yaşayış yerində gizlədilməsi.

«ETİRAZ AKSİYALARININ OLA BİLƏCƏYİNİ NƏZƏRƏ ALIB…»

Hüquqşünas Elçin Qənbərli düşünür ki, bu, vətəndaşın hüquq və azadlığının məhdudlaşması hesabına polis səlahiyyətlərinin artırılması deməkdir:

«Nardaran, Siyəzən hadisələri zamanı məhkəmə qərarı olmadanetiraz aksiyasına qatılan insanların evlərinə girdilər. Görünür, gələcəkdə də etiraz aksiyalarının ola biləcəyini nəzərə alıb, bu dəyişikliyə gedirlər».

Başqa bir hüquqşünasın - Yalçın İmanovun fikrincə, bunu son illər əksər qanunvericilik aktında aparılan sərtləşdirmənin növbəti elementi kimi qəbul etmək olar:

«İndi qüvvədə olan əsaslardan biri mənzildə şəxsiyyət əleyhinə ağır cinayətin və ya xüsusi təhlükəli dövləti cinayətin törədilməsini nəzərdə tutur. Layihədəki dəyişikliksə həm şəxsiyyət, həm də dövlət hakimiyyəti əleyhinə cinayətin törədilməsinə hazırlığın aparılmasını da nəzərdə tutur. Fikrimcə, bu dəyişiklik sui-istifadə hallarına geniş imkanlar açacaq. Bu dəyişiklik xüsusən son illər ictimai-siyasi faəlların bəzən dövlət hakimiyyəti əleyhinə cinayətlərdə suçlanması və cinayət təqibinə məruz qalması kontekstində narahatlıq doğurur».

«KONSTİTUSİON NORMA GÖZARDI EDİLƏNDƏ…»

Yalçın İmanov məhkəmə qərarı olmadan mənzil toxunulmazlığı hüququnun çoxsaylı pozuntularına diqqət çəkir:

«Həm Konstitusiyada, həm də cinayət prosessual qanunvericiliyində mənzil toxunulmazlığı hüququ təsbit edilib. Məhkəmə qərarı olmadan və qanunla müəyyən edilmiş hallar istisna olmaqla, mənzildə yaşayanların iradəsi ziddinə heç kəs mənzilə daxil ola bilməz. Ancaq bu konstitusion norma real həyatda, əsasən, gözardı edilir. Məhkəmə qərarı olmadan və əsaslandırılmış qərar qəbul edilmədən mənzilə girilir, orada əməliyyat-axtarış və istintaq hərəkətləri aparılır. Hakim qərarı olmadan, orada yaşayanların iradəsi ziddinə polisin mənzilə girmə əsaslarının artırılması, fikrimcə, belə pozuntuları daha da çoxaldacaq».